Τα τρακτέρ των Ευρωπαίων αγροτών έσβησαν τις μηχανές τους, μέχρι τις 21 και 22 Μαρτίου.
Τότε, στην επερχόμενη Σύνοδο Κορυφής, οι ηγέτες της ΕΕ θα ασχοληθούν εκτενώς με το αγροτικό ζήτημα, καλούμενοι να λάβουν συγκεκριμένες προτάσεις που θα «σβήσουν» την οργή τους.
Προς ώρας έγινε ένα πρώτο βήμα με τις αποφάσεις της
Ευρωπαϊκής Επιτροπής και των
27 υπουργών Γεωργίας της ΕΕ (οι οποίοι δεν κατέληξαν σε συμφωνία, αλλά έχουν την πρόθεση να προχωρήσουν την αναθεώρηση της νέας ΚΑΠ άμεσα, πριν τις ευρωεκλογές)
για κάποια από τα «αγκάθια» της ΚΑΠ, όπως τη μερική εξαίρεση από τους κανόνες για την αγρανάπαυση, το πρότυπο καλής γεωργικής και περιβαλλοντικής κατάστασης 8 (GAEC 8), την απόσυρση της πρότασης κανονισμού για τη βιώσιμη χρήση φυτοφαρμάκων και τις εγγυήσεις στην προτεινόμενη ανανέωση των αυτόνομων εμπορικών μέτρων για εισαγωγές από την Ουκρανία.
Στις Βρυξέλλες, οι δρόμοι γύρω από την πλατεία Σούμαν έμοιαζαν με πεδίο μάχης. Μόνο που αντί για άρματα, υπήρχαν τρακτέρ και στη θέση των πυρομαχικών, ήταν αυγά, κοπριά, φρούτα που οι αγρότες πέταγαν από τους αστυνομικούς.
Μαζί με τους Βέλγους αγρότες, συνδικάτα από την Ισπανία, την Πορτογαλία, την Ιταλία και τη Γερμανία, διαδήλωναν μαζί τους, έκαψαν λάστιχα και άχυρα, ενώ επιχείρησαν να μπουν στο κτίριο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, στην είσοδο του οποίου έφτασαν σπρώχνοντας τα οδοφράγματα της αστυνομίας με τα τρακτέρ τους.
Οι οργισμένοι Ευρωπαίοι αγρότες ζητούν μεταξύ άλλων, δίκαια εισοδήματα, να σταματήσουν οι συμφωνίες ελεύθερων συναλλαγών με χώρες που δεν υπάγονται στους ίδιους κανόνες (π.χ. Mercosur), αύξηση του προϋπολογισμού για την Κοινή Αγροτική Πολιτική και μείωση διοικητικών βαρών.
Ο Έλληνας υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Λευτέρης Αυγενάκης, από το βήμα του Συμβουλίου, τόνιζε ότι «ερχόμαστε μεταφέροντας την κραυγή αγωνίας των αγροτών μας» και πίεζε τους συναδέλφους του για εξασφάλιση ενισχυμένης χρηματοδότησης για την ΚΑΠ τώρα και στο μέλλον, αλλά και τη χρήση άλλων πηγών χρηματοδότησης εκτός ΚΑΠ σε περιόδους κρίσεων, αναγνωρίζοντας ότι στη συνεδρίαση των υπουργών Γεωργίας και Αλιείας των 27 έγινε «ένα πρώτο γενναίο βήμα και μέσα από έναν ουσιαστικό διάλογο ανέδειξε την ανάγκη λήψης άμεσων μέτρων για σοβαρές τεχνικές βελτιώσεις στη λειτουργία της ΚΑΠ, υιοθετώντας παράλληλα πολλές από τις προτάσεις που υπέβαλε η χώρα μας». Στη συνεδρίαση των υπουργών Γεωργίας των χωρών του νότου, το EUMED 9 που ακολούθησε, ο κ. Αυγενάκης (με την πρωτοβουλία του οποίου έγινε η EUMED 9), με τη “φόρα” που είχε μετά την αποδοχή των περισσότερων από τις προτάσεις του, τόνιζε ότι η Ευρώπη πρέπει να ανταποκριθεί στα δίκαια αιτήματα των αγροτών όλων των ευρωπαϊκών χωρών.
Και δεσμευόταν ότι θα συνεχίσει με την ίδια αποφασιστικότητα για την υιοθέτηση περισσότερων τεχνικών βελτιώσεων και δομικών αλλαγών στη νέα ΚΑΠ, με το τελευταίο να αποτελεί, κατά τον υπουργό, το σημείο στο οποίο θα πρέπει να επικεντρωθεί η συζήτηση εφεξής.
«Η επιβίωση των γεωργών μας», έλεγε ο Έλληνας υπουργός, «εξαρτάται πρωτίστως από την ανταγωνιστικότητά τους. Οι αθέμιτες εμπορικές πρακτικές υποβαθμίζουν τη συνεισφορά των γεωργών στην αλυσίδα, ενισχύουν τα μονοπώλια και λειτουργούν αρνητικά για το σύνολο της κοινωνίας που επωμίζεται τεράστιες αυξήσεις στις τιμές βασικών ειδών διατροφής».
Με τις εννέα χώρες του Νότου της ΕΕ να αποφασίζουν την άμεση κατάθεση κοινού πλαισίου προτάσεων για τεχνικές βελτιώσεις στην ΚΑΠ, η Ελλάδα, κατέθεσε 19 συγκεκριμένες προτάσεις οι οποίες μεταξύ άλλων αφορούν την απλοποίηση των ελέγχων και τον εξορθολογισμό των κυρώσεων, εξαιρέσεις από τους ελέγχους αιρεσιμότητας για τους μικρούς γεωργούς και μη επιβολή κυρώσεων σε κανέναν γεωργό για μη συμμόρφωση με τα Πρότυπα κατά το έτος 2024, τροποποιήσεις για την βιώσιμη μετάβαση και προστασία μικροπαραγωγών, ευελιξία στην εφαρμογή των Προτύπων της αιρεσιμότητας με βάση τα περιφερειακά και τοπικά χαρακτηριστικά, τόσο για το έτος 2024 όσο και μακροπρόθεσμα.
Επίσης, η ελληνική πλευρά πρότεινε να υπάρχει ευελιξία για τη χρήση του 2% της ΚΑΠ κατά βούληση στη διάρκεια περιόδων κρίσης και, με δεδομένο ότι γεωργικό αποθεματικό δεν αρκεί να καλύψει όλες τα είδη κρίσεων, ο Λευτέρης Αυγενάκης ανέφερε ότι έχει διατυπώσει την στήριξή του στον προτεινόμενο από Κροατία adhoc μηχανισμό αξιοποίησης μέρους του προϋπολογισμού των Στρατηγικών Σχεδίων ΚΑΠ.
Ακόμα, η Ελλάδα πρότεινε ενίσχυση της θέσης των γεωργών στην αγροδιατροφική αλυσίδα, διευκόλυνση της μεταφοράς αδιάθετων ποσών και μεταξύ ετών για τις ετήσιες παρεμβάσεις του πρώτου Πυλώνα, εναρμόνιση των κανονιστικών απαιτήσεων σχετικά με τις επενδύσεις σε αρδευτικά έργα, απλοποίηση και επιτάχυνση της διαδικασίας έγκρισης των τροποποιήσεων των Στρατηγικών Σχεδίων, καθώς και αύξηση του αριθμού επιτρεπόμενων τροποποιήσεων. Όπως είπε, θεωρεί αυτονόητη την επαναφορά του κανόνα Ν+3.
Μετά τη συνεδρίαση, ο κ. Αυγενάκης ανέφερε: «Ολοκληρώθηκε η δεύτερη συνεδρίαση των 9 χωρών της Ευρώπης, το EUMED 9. Σαφώς το κεντρικό θέμα είναι η ανταπόκριση που πρέπει να δείξει η ΕΕ στα πραγματικά, δίκαια αιτήματα όλων των Ευρωπαίων αγροτών. Αφουγκραζόμαστε τα προβλήματά τους, την αγωνία τους και γι’ αυτό τον λόγο παίρνουμε πρωτοβουλίες.
Τις επόμενες μέρες θα καταθέσουμε όλοι μαζί, κοινό πλαίσιο προτάσεων για τεχνικές βελτιώσεις στην ΚΑΠ. Ήδη εμείς, ως Ελλάδα, έχουμε ολοκληρωμένο πακέτο με 19 παρεμβάσεις. Πιθανόν αυτό να εμπλουτιστεί ή να διαφοροποιηθεί. Παρ’ όλα αυτά ξεκινάμε με μια βάση. Και βέβαια το επόμενο γενναίο, μεγάλο βήμα είναι οι αναγκαίες δομικές αλλαγές που πρέπει να γίνουν στην ΚΑΠ 2023- 2027.
Χρειάζεται πολύς δρόμος, υπομονή και καλή συνεργασία. Μέσα από τη συνεργασία αυτή μπορεί να προκύψουν πολλά και σημαντικά από το ευρωπαϊκό οικοδόμημα και κυρίως για τη γεωργία και την αλιεία της Ευρώπης. Συνεχίζουμε την προσπάθειά μας, πριν από κάθε Συμβούλιο Υπουργών, αποφασίστηκε να έχουμε μια αντίστοιχη συνάντηση, ώστε καλύτερα προετοιμασμένοι να δουλεύουμε τα θέματα που αφορούν τον τομέα της γεωργίας και της αλιείας της Ευρώπης».
Ο Επίτροπος Γεωργίας, Janusz Wojciechowski, μετά το Συμβούλιο των Υπουργών Γεωργίας, ανέφερε ότι προτίθεται μεταξύ άλλων να προτείνει αύξηση της κρατικής βοήθειας για τους αγρότες, παράταση του ισχύοντος προσωρινού πλαισίου κρατικής βοήθειας και των αυτόνομων μέτρων για την Ουκρανία για την περίοδο 2024-2025, τη μετατροπή ορισμένων περιοριστικών όρων που επιβάλλονται στους αγρότες σε προαιρετικά οικολογικά συστήματα. «Πρέπει να επιδειχθεί ευελιξία απέναντι στους αγρότες και όχι τιμωρητική διάθεση», είπε.
«Μέτωπο» και από τους υπουργούς του ΕΛΚ
Την ίδια ώρα, εννέα υπουργοί Γεωργίας του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, σε κοινή ανακοίνωσή τους, εξέφρασαν την ανάγκη για «γρήγορες και διαρθρωτικές λύσεις σε έναν τομέα που είναι κρίσιμος για την οικονομία και την κοινωνική συνοχή της Ε.Ε.».
Στην ανακοίνωση, την οποία υπογράφουν οι Λευτέρης Αυγενάκης (Ελλάδα), Marija Vučković (Κροατία), Sari Essayah (Φινλανδία), Peter Kullgren (Σουηδία), Norbert Totschnig (Αυστρία), Kęstutis Navickas (Λιθουανία), Μarek Výborný (Τσεχία), Jo Brouns (Βέλγιο) και Martine Hansen (Λουξεμβούργο), αναφέρεται:
«Οι υπουργοί Γεωργίας του ΕΛΚ συναντήθηκαν σήμερα στις Βρυξέλλες, υπό την προεδρία της υπουργού Γεωργίας της Κροατίας Marija Vučković, για να προετοιμάσουν το επερχόμενο Συμβούλιο Γεωργίας και Αλιείας. Οι υπουργοί συζήτησαν διεξοδικά για τη συνεχιζόμενη κατάσταση κρίσης στον γεωργικό τομέα, που καταδεικνύεται έντονα από τις διαμαρτυρίες των αγροτών σε διάφορες χώρες της Ε.Ε., τις τελευταίες εβδομάδες.
Εξέφρασαν την ανάγκη για γρήγορες και διαρθρωτικές λύσεις για την ελάφρυνση του φόρτου σε έναν τομέα που είναι κρίσιμος για την οικονομία και την κοινωνική συνοχή της Ε.Ε. ενόψει των ευρωπαϊκών εκλογών.
Οι υπουργοί συμφώνησαν ότι θα πρέπει να εφαρμοστούν επειγόντως τα απαραίτητα μέτρα ώστε να διασφαλιστούν:
-Πιο ευέλικτη αιρεσιμότητα, ιδίως σε σχέση με τις καλές γεωργικές και περιβαλλοντικές συνθήκες (ΚΓΠΣ) 1, 6, 7 και 8.
-Πλήρης απαλλαγή των γεωργών που υπόκεινται σε ελέγχους όρων από τους ελέγχους πολλαπλής συμμόρφωσης.
-Πλήρης απαλλαγή των μικρών αγροτών (έως 10 εκτάρια) από ελέγχους συμμόρφωσης με τις απαιτήσεις όρων.
-Χαλάρωση των κυρώσεων και των ποινών.
-Καλύτερη θέση των αγροτών στην αλυσίδα εφοδιασμού τροφίμων.
-Ολες οι νομικές προτάσεις που έχουν επιπτώσεις στον γεωργικό τομέα, πρέπει να συνοδεύονται από επαρκή και ολοκληρωμένη εκτίμηση επιπτώσεων».
